Սեպտեմբերի 2-ին տեղի ունեցաւ ՀՅԴ Հայասատանի Գերագոյն մարմնի կազմակերպած «Վերադարձ» խորագրով միջոցառումը՝ նուիրուած Արցախի Հանրապետութեան անկախութեան 33-ամեակին: Այն նպատակ ունէր ստեղծուած ծանրագոյն իրավիճակում արժեւորել պատմական օրուայ խորհուրդը, նաեւ ներկայացնել մօտեցումներ եւ առաջարկներ՝ Արցախի հիմնախնդրի մարտահրաւէրների եւ քաղաքական լուծումների, համազգային յանձնառութիւնների եւ Արցախահայութեան անօտարելի իրաւունքների իրացման վերաբերեալ։
Ներկայ էին Արցախի նախագահ Սամուել Շահրամանեանը, ՀՀ ԱԺ ընդդիմադիր պատգամաւորները, «Տաւուշը հանուն հայրենիքի» շարժման առաջնորդ Բագրատ սրբազանը, ՀՀ պետական եւ քաղաքական գործիչներ, հոգեւոր եւ հանրային տարբեր շրջանակների ներկայացուցիչներ:
Միջոցառումը մեկնարկեց մէկ րոպէ լռութեամբ. ներկաները յարգանքի տուրք մատուցեցին արցախեան պատերազմներում զոհուածների յիշատակին։ Այնուհետեւ հնչեցին Հայաստանի եւ Արցախի Հանրապետութիւնների օրհներգները։
Միջոցառման բացումը կատարեց Արցախի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ տէր Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամեանը՝ տէրունական աղօթքով:
«Սեպտեմբերի 2-ը մեր հաւատաւոր ժողովրդի հերոսական կամքի ու ազգային միասնականութեան հանդէպ անհատում հաւատի հաստատուած մի վկայութիւն է։ Արցախի հանրապետութեան անկախութիւնը մեր ժողովրդի ազատութեան ու խաղաղ երկնքի տակ ապրելու արդար բաղձանքի ամենավառ դրսեւորումներից մէկն է, որն իր արժանի տեղն ունի Հաեօց հազարամեայ պատմութեան մէջ»,- ասաց նա:
«1980- ականների վերջին սկիզբ առած Արցախեան շարժումը, որը միտուած էր խաղաղ կերպով, հաւատարիմ մնալով մարդու իրաւունքների միջազգային սկզբունքներին, հասնելու հայկական Արցախի մայր հայրենիքին վերամիաւորմանը, ցաւալիօրէն Ադրբեջանի կողմից արժանացաւ բռնութեամբ լի արձագանքի։ Սակայն ազգիս անկոտրում կամքը թոյլ չտուեց, որ մեր ժողովրդի իրաւացի պահանջը ճնշուի․․․»։
Վրթանես եպիսկոպոս Աբրահամեանն իր ելոյթում շեշտեց, որ Արցախի հարցը բնաւ փակուած չէ։
«Ազգային բոլոր հասարակական ու քաղաքական ուժերի պարտականութիւնն այսօր պէտք է լինի Արցախի ժողովրդի Հայաստանում արժանապատիւ կեանքի իրաւունքի կեանքն ապահովելը։ Արցախցի մեր եղբայրները չպէտք է մայր հայրենիքում զգան որպէս օտարներ, այլ՝ որպէս լիիրաւ քաղաքացիներ իրենց հայրենիքի»,- ասաց նա:
Հնչեց Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Արամ Ա. կաթողիկոսի ուղերձը:
Ելոյթներով հանդէս եկան Արցախի ԱԺ նախագահի պարտականութիւնները կատարող Գագիկ Բաղունցը, ՀՅԴ Արցախի Կենտրոնական կոմիտէի ներկայացուցիչ Արայ Պուլուզեանը, ՀՅԴ Հայ դատի Կենտրոնական գրասենեակի յատուկ ծրագրերի պատասխանատու Գեւորգ Ղուկասեանը, ՀՅԴ Բիւրոյի քաղաքական ներկայացուցիչ, ԱԺ «Հայաստան» խմբակցութեան պատգամաւոր Արմէն Ռուստամեանը, ՀՅԴ Հայաստանի Գերագոյն մարմնի ներկայացուցիչ, ԱԺ «Հայաստան» խմբակցութեան պատգամաւոր Իշխան Սաղաթելեանը:
Իր ելոյթում Արցախի ԱԺ նախագահի պարտականութիւնները կատարող Գագիկ Բաղունցը մասնաւորապէս ասաց․ «Դաշնակցութիւնը միշտ եղել է Արցախի կողքին, ինչպէս նաեւ՝ այս ծանր օրերին ունենալով իր ուրոյն եւ ազդեցիկ դերակատարութիւնը»։
Միջոցառման տարբեր հատուածներում մեծադիր էկրաններին ցուցադրուեցին աշխարհի տարբեր անկիւններից ստացուած՝ Հայ դատի, հայ ժողովրդի եւ Արցախի բարեկամ խորհրդարանականների եւ պետական ու քաղաքական գործիչների ուղերձները՝ դրանց հեղինակների ընթերցմամբ: Դա եւս մէկ անգամ ամրագրեց այն քաղաքական պնդումը, որ իր իրաւունքների համար պայքարում հայ ժողովուրդն ու արցախահայութիւնը միայնակ չէն:
Միջոցառումն աւարտուեց Արցախի Անկախութեան օրուան նուիրուած համերգով: Գեղեցիկ կատարումներով հանդէս եկան Հայաստանի վաստակաւոր արտիստուհի Շուշան Պետրոսեանը, Արցախի պետական եւ ստեղծագործական երաժշտական խմբեր, անհատ կատարողներ:
Տեսանիւթն՝ այստեղ
