Հայ Դատի Յանձնախմբի հաղորդագրութեան համաձայն Լոս Անջելեսի Հայ Համայնքը Նշեց Հայոց Ցեղասպանութեան 110-ամեակը Միասնութեան, Յիշատակի եւ Դիմադրութեան Օրով
2025 թուականի Ապրիլ 24-ին, Լոս Անջելեսի մէջ հազարաւոր մարդիկ միացան լուրջ յարգանքի եւ անկոտրում բողոքի մէջ՝ նշելու Հայոց Ցեղասպանութեան 110-րդ տարելիցը։ Հայ Դատի Յանձնախումբը, Հայոց Ցեղասպանութեան Յանձնախումբը (AGC), Հայոց Ցեղասպանութեան Յիշատակի Միացեալ Խորհուրդը – Լոս Անջելես (UACLA) եւ Արեւմտեան ԱՄՆի Հայ Երիտասարդաց Դաշնութիւնը – (AYF) համախմբեցին համայնքը՝ յարգելու 1․5 միլիոն զոհուածների յիշատակը եւ շարունակելու արդարութեան, ճանաչման եւ հատուցման պահանջը։
«Ապրիլ 24-ը միայն սուգի օր չէ», Ասել է Օշին Յարութիւնեանը, Հայ Դատի Յանձնախումբի Արեւմտեան շրջանի նախագահը։ «Այդ օրը գործողութեան կոչ է՝ յիշողութիւնը դիմադրութիւն է և միասնութիւն՝ մեր ուժերի»։
Օրը սկսել է աղօթքով եւ ծաղկեպսակի զետեղման արարողութեամբ Մոնթեբելլոյի Հայոց Ցեղասպանութեան Նահատակաց Յուշարձանի մօտ։ Համայնքի ղեկավարներ, հոգեւորականներ, ընտրուած պաշտօնեաներ եւ հարյուրաւոր մասնակիցներ հաւաքուել են յարգանքի տուրք մատուցելու համար այս յուշարձանի մօտ, որ տասնամեակներ շարունակ եղել է յիշատակի փարոս։
Օրվա ընթացքում, Հայ Երիտասարդաց Դաշնութիւնը առաջնորդել է ցոյց Թուրքական Հիւպատոսարանի առջեւ՝ Բեւերլի Հիլզում։ «Թուրքիան Մեղաւոր է Ցեղասպանութեան մէջ» կոչերը հնչել են Ուիլշիր Բուլվարով՝ երբ համայնքի անդամները, ապագայ սերունդը եւ հայութեան բարեկամները պահանջել են ժխտողական Թուրքիայըց ընդունել իր պատմական յանցագործութիւնը։
«Մեր պայքարը միայն յիշելու մասին չէ – այն նաեւ դիմադրութեան մասին է։ Մենք կը յիշենք, կը դիմադրենք եւ կը յաղթահարենք։ Չնայած գտնուելով 7000 մղոն հեռու, մենք հրաժարւում ենք լռել։ Հայաստանի, Արցախին եւ ամբողջ սփիւռքի մէջ, մենք երբեք չենք դադարի պայքարել մեր հայրենիքի, մեր ժողովրդի եւ մեր ապագայի համար», ասել է ՀԷԴ Կենտրոնական Վարչութեան անդամ՝ Անի Ղազարեանը։
Արևմտեան շրջանի Հայ Դատի Վարչութեան անդամ Աստինե Սուլէիմանեանը ասել է․ «Թոյլ տուէք յստակ ասեմ․ սա հակամարտութիւն չէ։ Սա թիւրիմացութիւն չէ։ Սա մէկ ժողովրդի համակարգուած ոչնչացում է։ Եւ աշխարհը պէտք է դա անուանի այդպէս՝ եւ գործի՝ այն կանգնեցնելու համար։ Օրենքը պահանջում է անմիջական գործողութիւն։ Մեր ժողովուրդը ժամանակ չունի սպասելու։ Նրանք, որ հորդորում են մոռնալ, թող պատասխանեն․ ինչպէս մոռնալ, երբ մեր ժողովուրդը դեռ որսարկւում, տեղահանուում եւ լռեցւում է։ Մենք դեռ այստեղ ենք։ Մենք կը յիշենք եւ կը դիմադրենք։ Մենք չենք դադարեցնելու մինչեւ մեր գերիները ազատ արձակուեն, մեր հողերը պաշտպանուեն եւ արդարութիւնը իրականութիւն դառնայ»։
Օրը եզրափակուել է հանրահաւաքով՝ Գլենդելի Քաղաքապետարանի դիմաց՝ Փրիչըր Հրապարակում։ Արևմտեան շրջանի Հայ Դատի Յանձնախմբի Վարչութեան անդամ Լենա Յովհաննիսեանը իր հիմնական ելոյթով ներկայացրել է ոչ միայն յանձնախմբի անունից, այլ ամբողջ հայ համայնքի ղեկավարութեան անունից։
«Եւ թոյլ տուէք ասեմ․ Հայոց Ցեղասպանութեան ճշմարտութիւնը ոչ քաղաքական հարց է եւ ոչ էլ կարելի է ժխտել։ Այսօրուայ նախագահի յայտարարութիւնը՝ ցեղասպանութիւնը «Մեծ Աղէտ» բառակապակցութեամբ կոչելով, չի արտացոլում պատմական ճշմարտութեան ողջ ծանրութիւնը։ Մենք պէտք է պահանջենք աւելի մեծ պատասխանատուութիւն եւ ազնուութիւն մեր կառավարութիէնից», շարունակել է Լենան։ «2019 թուականին ԱՄՆ Կոնգրէսը միաձայն ճանչել է Հայոց Ցեղասպանութիւնը։ 2021-ին ԱՄՆ Նախագահը ճիշտ կերպով անուանել է այդ ցեղասպանութիւն։ Սակայն ատրպէյճանցիներու անկուշտ ախորժակը՝ հայկական հողերու եւ արիւնին հանդէպ, դեռ չի մեղմուել, եւ խաղաղութիւն դեռ չի հաստատուել Ատրպէյճանի իրականացրած Արցախի ցեղասպանութեամբ եւ էթնիկ զտումով»։
Մասնակից պաշտօնեաների մէջ ամենաբարձր կարգավիճակ ունեցողը ԱՄՆ Ծերակուտի անդամ Ադամ Շիֆն էր, որ միշտ եղել է հայկական հարցի ամուր պաշտպան ԱՄՆ կառավարութեան մէջ։
«Ես միշտ հիացուած եմ հայ ժողովրդի նկատմամբ։ Չնայած պատմութեան ընթացքին ձեր դէմ եղած ուժեղ ճնշումներին, դուք երբեք չկորցուցրեցիք ձեր ուժը, դիմադրողականութիւնը, ինքնավստահութիւնը եւ հաւատքը», ասել է Ծերակուտի անդամ Ադամ Շիֆը, ապա քննադատել է գործող վարչակազմի ձախողութիւնները․ «Այսօր նախագահ Թրամփը ետ է քաշել Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչումից եւ դաւաճանել է զոհուածների յիշատակին։ Այս քայլը կարող է գոհացնել թրքական բռնապետին, սակայն արդարութեան եւ մարդու իրաւունքների հարցով լուրջ յետ քայլ է»։
Գլենդելի քաղաքապետ Արա Նաջարեանը ասել է․ «Այսօր մենք կը սգանք, բայց նաեւ պէտք է գործենք։ Մենք կը պահանջենք պատասխանատուութիւն, հայրենիք վերադարձի իրաւունք եւ արդարութիւն Արցախի ժողովրդի համար։ Նրանց պատմութիւնը պէտք չէ կորսուի պատմութեան մէջ։ Ցեղասպանութեան յիշատակը միայն անցեալը յիշելու մասին չէ – այն արդարութեան, ճանաչման եւ ապագայում նման ոճիրները կանխելու մասին է։ Ճշմարտութիւնը չի թաղուիր, եւ մենք կը վերահաստատենք մեր յանձնառութիւնը՝ երբեք այլեւս չկրկնելու»։
Քալիֆորնիոյ նահանգային սենատի անդամ Սաշա Ռընէ Պերեզը ասել է․ «Մենք պարտաւոր ենք ճշմարտութիւնը բարձրաձայնել՝ սա ցեղասպանութիւն էր։ Անկախ դաշնային վարչակազմի որոշումներից եւ նրանց արտայայտած լեզուից, մենք երբեք չենք յանձնուելու թրքական կառավարութեան ճնշումներին։ Ամէն տարի մենք կը շարունակենք կանգնել ամուր եւ վերահաստատել մեր յանձնառութիւնը՝ յիշողութեան, արդարութեան եւ ճշմարտութեան»։
Հայկական Օրէնսդիր Խմբակին նախագահ եւ Քալիֆորնիոյ Պետական Ժողովի միակ հայ անդամ՝ Ժոն Հարապետեանը ասել է․ «Հաղթանակը միայն հանրահաւաք ունենալը կամ հիանալի խօսքեր լսելը չէ։ Հաղթանակը Թուրքիոյ եւ Ատրպէյճանի կողմէ կատարուածի ընդունումն է, իրենց երեխաներուն պատմելը, մեղքերուն համար հատուցում պահանջելը, եւ իրենց մշակոյթի մէջ արթնացում առաջացնելը։ Հաղթանակը Արցախը վերատիրացնելն է, հայերին հայրենիք վերադարձնելը՝ հատուցմամբ գոյատեւելու համար։ Հաղթանակը Հայաստանի սահմանները պաշտպանելն է եւ պատմական հողերը վերատիրացնելը»։ Ապա ան շարունակած է․ «Մինչ այդ, մենք պէտք է ապրինք Ապրիլ 24-ը ամէն տարի, երբեք չհանգստանալով, երբեք չմոռնալով եւ պայքարելով արդարութեան համար ամէն օր»։
Լոս Անջելեսի տարբեր վայրերում տեղի ունեցած միջոցառումները արտացոլեցին հայ համայնքի համատեղ վճռականութիւնը՝ հարգելու իր անցեալը եւ շարունակելու պայքարը ճշմարտութեան եւ արդարութեան համար։
