Հրապարակի հարցազրոյցը ՀՅԴ Բիւրոյի ներկայացուցիչ Յակոբ Տեր-Խաչատուրեանի հետ
Երեկ սկսուեց ՀՅԴ 35-րդ Ընդհանուր ժողովը, որին կը յաջորդէն արտագնայ նիստէրը: Բացման արարողութեան ժամանակ ելոյթով հանդէս եկաւ ՀՅԴ Բիւրոյի ներկայացուցիչ Յակոբ Տեր-Խաչատուրեանը:
– Ժողովին նախորդած 4 տարիներին Դուք եղել եք Բիւրոյի ղեկավարը, ինչպե՞ս եք գնահատում այդ տարիները, ի՞նչ ձեռքբերումներ ունեցաք, ի՞նչ կորուստներ։
– Ձեռքբերումն այս դժուար օրերին Հայ դատի աշխատանքներն են, որովհետեւ նախորդած 4 տարիները հայութեան համար աղէտալի տարիներ էին։ Այս ամբողջ տագնապների մէջ նաեւ ի յայտ եկան միջին արեւելեան տագնապները, Լիբանանի եւ Սիրիայի հայ համայնքի կրած վնասները, բարոյահոգեբանական ապրումները սահմռկեցուցիչ էին։ Մեծ աշխատանք ենք տարել այդ համայնքներին օժանդակելու եւ ոտքի հանելու համար։ Մեր երիտասարդութիւնը մեծ աշխատանք է տարել տարբեր համայնքներում։ Ինչ վերաբերում է թերացումներին, մէզ համար թերութիւն է Արցախի այս վիճակի առումով աւելի վճռորոշ քայլեր չանելը։ Դժբախտաբար, ՀՀ իշխանութիւնների այսօրուայ դիրքորոշման պատճառով խոչընդոտւում է մեր աշխատանքը, մինչդեռ շատ աւելի մեծ ջանքեր պէտք է գործադրուեին, միասնական ջանքեր տարուեին, ինչի շնորհիւ, բնականաբար, շատ աւելի մեծ արդիւնքներ կ’ունենայինք Արցախի մասով։
– Մէ՛կ թուրք-ադրբեջանական տանդէմը, մէ՛կ էլ ՔՊ-ականները յայտարարում են, որ Դաշնակցութիւն կուսակցութիւնը պէտք է փակուի, ինչո՞ւ։
– Ըստ երեւոյթին, փոխադարձ պայմանաւորուածութիւն կայ։ Այս իշխանութիւնը չի կարողանում մարսել մեր կուսակցութեան ազգային նկարագիրը։ Դժբախտաբար, այս իշխանութիւնը մէզ խոչընդոտում է, որովհետեւ մենք հայութեան իրաւունքները պաշտպանելու գործին ենք։ Այդ մարդը պատմական Հայաստան ու իրական Հայաստան հակադրութեան մէջ է, Արարատը փոխարինում է Արագածով, որը մէզ համար սիմուոլ չէ: Դա նշանակում է, որ իր ազգային էութիւնից հեռու է այս իշխանութիւնը, եւ դրա համար էլ հակադաշնակցական պայքար են մղում։
– Հայ դատի գրասենեակն ահռելի աշխատանք է կատարել Հայոց ցեղասպանութեան ճանաչման առումով։ Ի՞նչ մտահոգութիւն ունեք Փաշինեանի վերջին յայտարարութիւնների վերաբերեալ, որը ոմանք ընկալում են որպէս ցեղասպանութեան ուրացում։
– Նա պարզապէս արձագանքում է թուրքական երկար տարիների քարոզչութեանը։ Ցաւալի է, որ այդ արձագանքը մենք տեսնում ենք ՀՀ ղեկավարի կողմից։ Իրականութեան մէջ դժուար է կռահել, թէ ինչու է նման բան անում, բայց շատ յստակ է, որ սպասարկում է թուրքական, ադրբեջանական շահը։ Նա ունի այն կեղծ համոզումը, որ շարունակական զիջումներով կարող է բերել խաղաղութիւն, ուստի ցեղասպանութեան հարցը խնդրոյ առարկայ դարձնելը դարձնում է զիջումների մի մաս։ Նա չի հասկանում, որ այս քայլը երկար տարիների արուած աշխատանքին հարուած է։ Կասկածի տակ դնել Հայոց ցեղասպանութիւնը, 1915-ի դէպքերը՝ միայն նպաստում են թշնամական քարոզչութեանը։
– Վերադառնանք Դաշնակցութեանը։ Իհարկէ, Ժողովն է գաղտնի քուէարկութեամբ ընտրում Բիւրոյ, սակայն ի՞նչ կանխատեսումներ ունեք, Դուք` անձամբ, պատրաստուո՞ւմ եք կրկին ղեկավարել Բիւրոն։
– Միայն իմ ցանկութեամբ չէ։ Ես կասկած չունեմ, որ ամէն ժողովին, վստահ եմ՝ նաեւ այս ժողովին, անպայման Բիւրոյի կազմում փոփոխութիւն է լինելու առաջիկայ 4 տարիների համար։ Թէ ով կը լինի` որոշելու է Ժողովը։ Անպայման փոփոխութիւն է լինելու։
– Կարծիք կայ, որ այդ փոփոխութիւնների պատճառը Դաշնակցութեան ներսում եղած տարաձայնութիւններն են, ճի՞շտ է։
– Մեծ տարաձայնութիւններ չկան, մէկ հիմնական խնդիր կար, որ արդէն լուծուած է, այն էլ Արեւմտեան Ամերիկայի մէջ ծագած խնդիրն էր, որն այսօր այլեւս գոյութիւն չունի` հարցերը փակուած են։ Մնացեալ տարաձայնութիւնները միայն մարտավարական մօտեցումների մէջ են, որը Ժողովի բնական ընթացքն է։ Ես չեմ սպասում մեծ կոնֆլիկտ կամ մեծ երկփեղկուածութիւն։
– Ի՞նչ է սպասւում ՀՅԴ հեռուստատեսութեանը՝ «Երկիր մեդիային»` փակուո՞ւմ է, ֆինանսաւորում յատկացուելո՞ւ է առաջիկայում։
– Շատ մեծ տարաձայնութիւն կար հեռուստատեսութեան շուրջ, գիտեք, որ մեծ դժուարութիւններ կան։ Անշուշտ, նաեւ թիրախ է «Երկիր մեդիան» այս իշխանութեան կողմից, ամէն ինչ անում են հեռուստատեսութեան աշխատանքը փչացնելու եւ նսեմացնելու համար։ Մենք մինչեւ հիմա միջոցներ ենք տուել, եւ անձամբ ես կարծում եմ, որ պէտք է շարունակէնք աջակցել։ Ես չեմ կարող ասել՝ առաջիկայ 4 տարիների համար ֆինանսաւորում կը լինի, թէ ոչ` Ժողովը կ’որոշի։ Անձամբ ես համոզուած եմ, որ ջանք պիտի գործադրենք, որ դա լինի։ Մեդիան միակն է, որ ունի համահայկական նկարագիր եւ Հայաստանը սփիւռքին կապող օղակ է։
– Նիկոլ Փաշինեանի հեռացումն ինչպե՞ս եք պատկերացնում: Դաշնակցութիւնը փողոցային այս տարիներին պայքար է մղել, սակայն չի յաջողել։
– Պետք է շարունակուի, այլ տարբերակ չկայ։ Քաղաքական պայքարի պէտք է պատրաստուել, որովհետեւ մէկ տարի անց պիտի ունենանք ընտրութիւններ եւ պէտք է պատրաստուենք։ Կարեւոր աշխատանքներից մէկն առողջ, ազգային ուժերի համախմբման հարցն է եւ այլընտրանքի ձեւաւորումը։ Փաշինեանն օգտւում է այս հանգամանքից, որովհետեւ իր դէմ տեսնում է այլազան ուժեր, եւ այլընտրանք չի երեւում։ Ուրեմն պէտք է առաջիկայ տարուայ ընթացքում այլընտրանք ձեւաւորենք։
– Առաջիկայ խորհրդարանական ընտրութիւններին ՀՅԴ ԳՄ-ն մասնակցելու է նոյն կազմո՞վ, թե՞ փոփոխութիւն եք ակնկալում։
– ԳՄ-ի ժողովը կը լինի Բիւրոյի ժողովից մի քանի ամիս յետոյ։ Այդ ժամանակ Հայաստանի կազմակերպութիւնը պիտի տա իր ուղենիշը, խօսի ընտրական գործընթացների մասին, ձեւաւորի իր մարմինը։ Ես կարծում եմ, որ ԳՄ-ում էական փոփոխութիւններ չէն լինի։
– Դուք գո՞հ եք ԳՄ-ի այս կազմի աշխատանքներից։
– Այո, անշուշտ, եթէ գոհ չլինէինք, քայլերի կդիմեինք, որպէսզի ուղղութիւններ փոխուեին։ Խնդիրը ներքին չէ, այլ ժողովրդին արթնացնելու, առաջ մղելու, ազգային ուժերին համախմբելու մէջ է։ Շատ դժուար գործ է, որ միամտաբար կարծեցինք, որ արագ բան է, բայց ժամանակը ցոյց տուեց, որ դժուար է։
– ՀՅԴ Հայաստանի ԳՄ ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթելեանի նկատմամբ Դաշնակցութեան ներսում ի՞նչ դժգոհութիւններ, անհամաձայնութիւններ կան։
– Բացարձակ այդպէս չէ։ Ամբողջ ժողովին միասին ենք հանդէս գալիս։ Անհատները գուցէ ունեն դժգոհութիւն, բոլոր մեծ կուսակցութիւնների մէջ էլ, որտեղ տասնեակ հազարաւոր անդամներ կան, դժգոհութիւններ կը լինէն, սակայն դա ճիշտ չէ կապել ընդհանուր քաղաքական մօտեցման հետ։ Ընդհանուր առմամբ, մենք գոհ ենք Իշխան Սաղաթելեանից։
Լիայ Սարգսեան