Ռոբերտ Մարգարեան
2022 թուականի սեպտեմբերի 21-ին Հայաստանի վերանկախացած հանրապետութիւնը դառնում է 31 տարեկան:
Հայաստանի Հանրապետութեան վերանկախացման 31-ամեակը բացառիկ է այն պատճառով, որ առաջին անգամ նշուելու է առանց տօնակատարութեան:
Նոյնիսկ պատերազմին յաջորդած 30-ամեակը նշուեց յատուկ միջոցառումներով, իսկ այս տարի կապուած երկրում ստեղծուած պատերազմական պայմաններին այդ ամեակը նշուելու է խիստ սահմանափակ կերպով ու առանց տօնակատարութեան:
Պատերազմում կրած պարտութեան, 5000 երիտասարդների մսաղացն ուղարկելու, Արցախը կորցնելու, Հայաստանի սահմանները թշնամու դիմաց բացելու եւ Հայաստանը գերպետութիւնների արիւնոտ հակադրութիւնների ու մրցակցութիւնների թատերաբեմը դարձնելու կողքին Հայաստանում իշխանութիւնը բռնազաւթած խունտան ու նրանց գլխաւորող գերագոյն գլխաւոր կապիտուլեանտը կարող են «հպարտութեամբ» իրենց վերջին երկու տարիների 100 ձեռքբերումների ցուցակում արձանագրել նաեւ Հայաստանի Հանրապետութեան անկախութեան տօնակատարութեան տապալումը:
Այսօր հաւանաբար շատերին ինձ պէս յուզում է մի հարց: Կհասնե՞նք արդեօք անկախութեան 35-ամեակին:
Ներկայ ընթացքը շարունակուելով ու դաւաճանների իշխանութիւնը գոյատեւելով այս հարցն ունի միանշանակ մի պատասխան. «Դժուար թէ, կամ լաւագոյն դէպքում ինչ-որ հրաշքով»:
Դժուար չէ հասկանալ, որ այսօր՝ Հայաստանի վերանկախացումից 31 տարի անց, մեր ինքնիշխանութիւնը, տարածքային ամբողջականութիւնն ու մի խօսքով ի գին մեծ զոհողութիւնների ու հազարաւորների արեան կերտուած պետականութիւնը կանգնած են իսպառ վերացման վտանգի սեմին եւ սա բնաւ չափազանցութիւն չէ: Վկան Սիրիան, Իրաքը, Եմէնը,…Ու թող որեւէ մէկին չթուայ թէ մենք աշխարհում բացառութիւն ենք:
Ես սարսափում եմ այն պահից, երբ պետականութիւնը կործանած ու մեր հայրենիքը աւերակի վերածած դաւաճանների խունտան կհեռանայ, իսկ այլեւս որեւէ մէկը չի համարձակուի ստանձնել նիկոլի իշխանութեան թողած ժառանգութեան պատասխանատուութիւնը:
Կործանման սեմին կանգնած այս պետականութիւնը, թշնամու ասպատակութեանը ենթարկուած այս հայրենիքը միայն նիկոլ ընտրած 680,000-ի ու անուղղակի կերպով էլի նիկոլ ընտրած 1,200,000 իբր քաղաքականութեամբ չզբաղուող անտարբերներինը չէ: Մարդիկ, որոնց միացնում է ընդհանուր մի եզր՝ հայրենիքը պաշտպանելու գաղափարի բացակայութիւնը:
Այս հայրենիքն ու պետականութիւնը նաեւ նիկոլ չընտրած 330,000-ինն ու ինչու ոչ, նաեւ հայրենիքի գաղափարով ապրող ու գոյատեւող միլիոնաւոր սփիւռքահայերինն է:
Այսօր արդէն իսկ ուշացած ենք ու շատ բան ենք կորցրել, բայց աւելի լաւ է ուշ քան երբեք:
Հայաստանի Հանրապետութեան վերանկախացման 31-ամեակին եթէ ցանկանում ենք վերականգնել մեր արժանապատուութիւնն ու հեղինակութիւնը, եթէ ցանկանում ենք ունենալ անվտանգ սահմաններ, եթէ ցանկանում ենք ունենալ միասնական հայրենիք ու պետկանութիւն պարտաւոր ենք գիտակցել, որ դա ունի միայն մի ելք:
Համազգային համախմբում բայց իհարկէ ոչ հայրենիքը կործանման առաջնորդած ձախողածների, այլ հայրենիքն ու ազգը կործանումից փրկելու ուղին ցոյց տուող ազգային գաղափարախօսութեան շուրջ:
Համազգային համախմբում բայց իհարկէ ոչ թշնամուց ամէն գնով խաղաղութիւն մուրացող խաղաղութեան կեղծ դարաշրջանի ջատագովների, այլ թշնամուն արժանապատիւ խաղաղութիւն պարտադրող քաղաքական ուժերի ու ղեկավարների շուրջ:
Գիտակցեցինք այս պարզ իրողութիւնը՝ փրկութեան հնարաւորութիւն կունենանք, այլապէս արդէն իսկ տեսանելի է մեզ ոչ մի բան խոստացող «Ապագան»:
