«Հրապարակ»-ը անդրադարձել էր ՔՊ-ական պատգամաւորների գործուղումներին, որ նրանք բիւջէի հաշուին շրջագայում են աշխարհով մէկ ու զրոյ օգուտ տալիս պետութեանը։ Օրինակ՝ Արման Եղոյեանն ու Մերի Գալստեանը յուլիսի 5-10-ը մեկնել էին Կիգալիայ՝ Ռուանդայի Հանրապետութիւն, որ մասնակցեին Ֆրանկոֆոնիայի խորհրդարանական վեհաժողովի նստաշրջանի աշխատանքներին։ Յուլիսի 1-7-ը ՔՊ-ականների մէկ այլ խումբ մեկնել էր Բիրմինգեմ (Մեծ Բրիտանիայի եւ Հիւսիսային Իռլանդիայի ՄԹ)՝ մասնակցելու ԵԱՀԿ խորհրդարանական վեհաժողովի 29-րդ նստաշրջանի աշխատանքներին։ Այդ թւում՝ պատուիրակութեան ղեկավար Էդուարդ Աղաջանեանը, Մարիայ Կարապետեանը, Հռիփսիմէ Գրիգորեանը եւ Սարգիս Խանդանեանը։
Այս պատուիրակութիւնը, սակայն, միայն ՔՊ-ականներից չէր բաղկացած, նրանց մէջ է եղել նաեւ «Հայաստան» խմբակցութեան պատգամաւոր Լիլիթ Գալստեանը, իսկ «Պատիւ ունեմ» խմբակցութեան անդամ Աննայ Մկրտչեանն էլ պէտք է մեկներ, սակայն վերջին պահին փոշմանել է ու հրաժարուել։ Այսինքն, որոշ դէպքերում ընդդիմադիրներն էլ են դրանց մասնակցում։
Լիլիթ Գալստեանը hraparak.am-ի հետ զրոյցում ասաց, որ կարեւոր աշխատանք են տարել Բիրմինգեմում, եւ ոչ միայն ինքը։ Ապա աւելացրեց, որ պէտք է տարբերակել քաղաքական տուրիզմը խորհրդարանական դիւանագիտութիւնից։
«Որտեղ կայ խորհրդարանական դիւանագիտութիւն եւ մեր ազգային, պետական շահերի պաշտպանութեան դաշտ, մեր մասնակցութիւնը պարտադիր է, եւ ամէն ինչ պէտք է անել՝ միջազգային հարթակներում բարձրացնել խնդիրներ։ Ես ոչ միայն Արցախի կարգավիճակի մասին եմ խօսել, խօսել եմ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի գործարկման մասին, գերիների վերադարձի մասին, ընդ որում՝ նաեւ խօսել եմ Հայաստանում առկայ ներքաղաքական իրավիճակի, քաղաքական բանտարկեալների մասին»,- ասաց Լիլիթ Գալստեանը։
Դիտարկմանը, թէ մենք քննադատում ենք ՔՊ-ականներին, որ բիւջէի հաշուին ֆռֆռում են, վոյաժների են մեկնում ու որեւէ օգուտ չէն տալիս պետութեանը, հիմա նոյնը կարելի է ընդդիմադիրների մասին ասել, Գալստեանն ասաց․ «Դա վոյաժ չէ։ Ֆռֆռալու օրակարգն այլ օրակարգ է, ես չգիտեմ՝ ինչերի են գնում, տուրիզմն ուրիշ բան է, բայց սրանք միջազգային, խորհրդարանական ձեւաչափեր են, նոյն՝ Եւրանեսթը, ԵԱՀԿ-ն եւ ԵԽԽՎ-ն, եւ էնտեղ տուրիզմ չկայ, դրանք խորը աշխատանքային ձեւաչափեր են, մենք էդ կառոյցներին անդամակցել ենք եւ պարտաւոր ենք էնտեղ մեր ազգային շահերն առաջ տանել։ Ֆռֆռալ ասելը ո՞րն է, եթէ էնտեղ գնայի, ասենք, Բալիում շատրուանի բացման, կասեք՝ տուրիզմ է։ Բայց խորհրդարանական վեհաժողովի մասին է խօսքը»։
Հարցին՝ ՔՊ-ական իր գործընկերներն այնտեղ մեր ազգային, պետական շահերը ներկայացրե՞լ են, երկրի համար որեւէ օգտակար բան արե՞լ են, ինքն ու ՔՊ-ականները միասնակա՞ն են եղել երկրի շահերն առաջ մղելու հարցում։ «Ես, անշուշտ, չեմ կիսում իրենց այն մօտեցումը, որ Արցախի մասին խօսում են առանց ինքնորոշման իրաւունքի շեշտման, ես իմ խօսքում կարեւորել եմ, որ Արցախի հիմնախնդրի լուծման միակ հնարաւոր տարբերակն ինքնորոշման իրաւունքն է, որը կը կանխի Արցախի հայաթափումն ու ցեղասպանութիւնը»,- ասաց նա։ Իսկ ՔՊ-ական պատգամաւորները հայանպաստ, Հայաստանի շահն առաջ մղող որեւէ ելոյթով, յայտարարութեամբ հանդէս եկե՞լ են։
«Այո, այո։ Ես պիտի արդար լինեմ եւ անկեղծ ասեմ, ճիշտ է՝ մենք Հայաստանում արդէն վաղուց գիտենք՝ մեր դիսկուրսները, որ մենք ինքնորոշման իրաւունքն ենք հետապնդում, իսկ նրանք ուրացել են ինքնորոշման իրաւունքը, եւ մենք էդ տարբեր մօտեցումներով գնացել ենք։ Նրանք նոյնիսկ առաջարկեցին, որպէսզի մի բանաձեւի մէջ ընդունեն մէկ առաջարկութիւն, որը վերաբերում էր հումանիտար խնդիրներին՝ գերիների վերադարձ, մշակութային ժառանգութիւն, տեղահանուածներ եւ այլն, նոյնիսկ դա չանցաւ, որովհետեւ պէտք է լաւ աշխատել, ճիշտ աշխատել, ճիշտ լոբբինգ անել»,- նշեց ընդդիմադիր պատգամաւորը։
Այսինքն՝ ՔՊ-ականները փորձե՞լ են Հայաստանի շահն առաջ տանել, Գալստեանն ասաց․ «Այո, փորձել են, եւ ես պիտի ասեմ, որ երբ վեհաժողովն աւարտւում էր, Աղաջանեան Էդուարդը նոյնիսկ ասաց՝ ամօթ Եւրոպային, որ երկակի ստանդարտների մէջ է։ Ես էլ էի իմ խօսքում այդպէս ասել։ Անկեղծ ասեմ, երբ որ ես խօսեցի, Էդիկն ասաց՝ շատ լաւ ելոյթ ունեցար, եւ երբ որ իրենց մաքուր հումանիստական առաջարկը չանցաւ, ինքը ելոյթ ունեցաւ եւ ասաց՝ ամօթ, Եւրոպայ, դուք ցոյց տուեցիք ձեր երկակի ստանդարտների քաղաքականութիւնը»։
Վահէ Մակարեան
