Վահէ Հովհաննիսեան
Այլընտրանքային նախագծեր խումբ
Գիւմրիից «Պապի ընտրութեան» սպիտակ ծխի եռօրեայ սպասումն իրականում խօսում է շատ լուրջ խնդրի մասին։ Մենք խնդիր ունենք այս եւ միւս ազդակները ճիշտ հասկանալու՝ ներհայաստանեան յետագայ սցենարները ճիշտ պատկերացնելու համար։
1. Աւարտւում է Նիկոլի եւ ՔՊ-ի ժամանակաշրջանը։ Ամէն գնով փորձելու են կառչել, բայց միեւնոյն է տապալուելու են։
2. Անհատների դերը դեռեւս շարունակում է մնալ բարձր։ Ընտրազանգուածներն առաջնորդւում են ընտանեկան, կլանային սկզբունքներով, եւ սա լուրջ խնդիր է։
3. Թրամփը Հայաստանում ջարդել է այսպէս կոչուած «եւրոպամէտների» ուժը։ Օտար թթուածնով սնուող ցանցն աչքի առաջ քանդւում է։ Թէ ինչի կտրանսֆորմացուի նրանց նախկին ռեսուրսը՝ առանձին քննարկման թեմայ է։
4. Համապատասխան մթնոլորտի դէպքում տանը մնացող մշտապէս դիտորդ քաղաքացիներից հնարաւոր է ստանալ մօտիւացուած ընտրազանգուած։
5. Սխալ է այն հապճեպ հետեւութիւնը, թէ այս մոդելով կարելի է գնալ խորհրդարանական ընտրութիւնների։ Համապետական ընտրութիւնները չէն կարող լինել նոյնը՝ մասշտաբի պարզ փոփոխութեամբ։ Այս մոդելի ընտրութիւնը քաղաքական-հասարակական ինստիտուտների տոտալ ստորադասումն է անձերին, կլաններին, մեծ ընտանիքներին։ Մենք չենք կարող խաբել մէզ, թէ Կոմունիստական կուսակցութիւնը Գիւմրիում մեծ յաջողութեան է հասել, կամ «Հայրենիքը» եւ մի անյայտ կուսակցութիւն յաջողութիւն արձանագրեցին։ Դա արել են անհատները, կլանները։ Սա փակուղային մոդել է 21-րդ դարում պետութիւն զարգացնելու համար։ Աւելի պարզ ասեմ. այս մոդելով ԱԺ ընտրութիւններում յաղթանակ տանելը բերելու է մի 10-15 ընտանիքների կողմից երկիրը «կադաստրի թղթով» մէջ-մէջ անելուն։
6. Քաղաքական պրոցեսներում ստուերն անթոյլատրելի մեծ է։ Մի ամբողջ երկիր սպասում է, թէ ստուերում մի քանի հոգի մի քանի անհասկանալի միջնորդներով ի´նչ կպայմանաւորուեն։
Այնուհանդերձ, էական պոզիտիւը 1-ին կէտն է, որի գործնական ռեալիզացիայի համար, եւ այդ ընթացքում իրական ռիսկերը չէզոքացնելու համար ա´յլ քաղաքական-հրապարակային պրոցեսներ են պէտք։ Սրա մասին պէտք է բաց խօսել՝ Գիւմրիից սպիտակ ծխի դուրս գալուց յետոյ։
