Աւագ Շաբաթուայ եւ Զատկական արարողութիւնները Արեւմտեան ամբողջ թեմում եւ Առաջնորադանիստ Սբ. Ղեւոնդեանց Մայր Տաճարում անցկացուեցին հաւատացեալ հայորդիների հոծ ներկայութեամբ։ Յիրաւի, ոգեւորիչ է տեսնել, թէ ինչպէս են ընտանիքները Աւագ շաբաթուայ արարողութիւններին ձգտում դէպի եկեղեցի։ Արարողութիւնները ներկայացնում ենք ըստ ժամանակագրութեան։
Մարտի 24-ին Ծաղկազարդի եւ Դռնբացէքի արարողութեամբ սկսուած Աւագ շաբաթուայ արարողութիւնները կատարուեցին թեմի բոլոր եկեղեցիներում։ Առաջնորդ Սրբազան Հօր տնօրինութեամբ Աւագ Շաբաթուայ եւ Զատկական արարողութիւններին զանազան եկեղեցիներում հիւրաբար մասնակցեցին թեմի հոգեւորականները, ի մասնաւորի Փասադենայի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցու արարողութիւններին մասնակցեց Հոգշ. Տ. Երեմիա Վրդ. Աբգարեանը, Տ. Տաճատ Ծ. Վրդ. Եարտըմեանը եւ Տ. Գեւորգ Քհնյ. Աբեանը մասնակցեցին Վեն Նայսի Ս. Պետրոս եկեղեցու արարողութեանը, Տ. Նժդեհ Քհնյ. Քեշիշեանը՝ Անապատի Ս. Կարապետ եկեղեցու, Տ. Տաթեւ Քհնյ. Տէրտէրեանը՝ Պորտլանդի Ս. Գեւորգ, Տ. Երեմիա Քհնյ. Խաչատրեանը՝ Կոլորադոյի համայնքի, Տ. Ստեփանոս եւ Տ. Արշակ Քահանաները՝ Կոստա Մեսայի Ս. Աստուածածին եկեղեցու, Տ. Նարեկ Քահանան՝ Լաս Վեգասի Ս. Կիրակոս եկեղեցու, Տ. Մուշեղ Քահանան՝ Փասադենայի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցու, Տ. Յովսէփ Քահանան՝ Գլենդելի զոյգ եկեղեցիների արարողութիւններին։ Ս. Ղեւոնդեանց Մայր Տաճարի արարողութիւններին մասնակցեցին Գերշ. Տ. Պարգեւ Արք. Մարտիրոսեանը, Տ. Մամբրէ, Տ. Մամբրէ, Տ.Միքայէլ, Տ. Վազգէն, Տ.Արշակ Քահանաները։ Այդպիսով՝ որեւէ ծուխ զերծ չմնաց Զատկական հոգեւոր սպասաւորութիւնից։
Շաբաթուայ ընթացքում Ս. Պատարագ եւ Ոստլուայի կարգ կատարուեց նաեւ Արարատ-տանը, Առաջնորդ Սրբազանի եւ հոգեւորաց դասի մասնակցութեամբ, պատարագիչ՝ Տ. Երեմիայ Քհնչ. Խաչատրեան։ Իսկ Կիրակի օրը Արարատ-Տանը կատարուեց զատկական արարողութիւն Բարշ. Սեւան Սրկ. Փալանճեանի գլխաւորութեամբ։
Աւագ հինգշաբթին յիշատակն է առաքեալների հետ Յիսուսի ունեցած Վերջին ընթրիքի, որի ժամանակ Տէրը հացն ու գինին օրհնելով՝ հաստատեց Հաղորդութեան խորհուրդը՝ ասելով. «Առէ՛ք, կերէ՛ք, այս է իմ մարմինը», «Խմեցէ՛ք դրանից բոլորդ, որովհետև այդ է նոր ուխտի իմ արիւնը…»: Աւագ Հինգշաբթի՝ Մարտ 28-ին Սբ. Ղեւոնդեանց Մայր Տաճարում ս. Պատարագը մատուցեց Արժ. Տ. Նժդեհ Քհնյ. Քեշիշեանը, որ նաեւ իր քարոզը ներկայացրեց հաւատացեալներին։ Նոյն օրը երեկոյեան Ոտնլուայի արարողութեանը Առաջնորդ Սրբազան հայրը, Տ. Մանուկ Աւագ Քահանայի եւ Տ. Խաժակ Քահանայի ընկերակցութեամբ օրհնուած ջրով լուանում, ապա օրհնուած իւղով օծում էին խորան բարձրացած մանուկների ոտքերը: Երեկոյեան եկեղեցում կատարուեց Խաւարման կարգ, որի ընթացքին քարոզեց Առաջնորդ Սրբազանը «Սիրոյ կտակը» խորագրով։
«Այս երեկոյեան հաղորդ կը դառնանք Քրիստոսի սիրոյ կտակի խորհուրդին,- իր պատգամը փոխանցելիս ասաց Յովնան Արքեպիսկոպոսը:- Այս երեկոյի աղօթքով մկրտութեան մէջ ենք սիրոյ պատգամով, դառնալու համար նոր Մարդ: Խաւարման երեկոն անսպառ ուրախութեան աղբիւրին տանող ուղին է մեր կեանքին մէջ, որպէսզի մնանք անբաժանելի ուղեկիցը Քրիստոսի և վարդապետը դարձնենք վերակացուն մեր կեանքին»:
Աւագ Ուրաբթին Յովնան Արք. Տէրտէրեանի առաջնորդութեամբ կատարուեց Թաղման կարգ, ի յիշատակ Յիսուսի չարչարանքների, խաչելութեան, մահուան ու թաղման։ Հաւատեացեալներին դիմելով՝ Առաջնորդ Սրբազանը «Քաջալերուեցէք, զի ես յաղթեցի աշխարհի» աւետարանական խօսքով պատգամեց. «Աւագ Ուրբաթի այս երեկոյեան երկխօսութեան մէջ կը հաստատուի Աստուած և մարդ Միութիւնը: Քրիստոսի ս. գերեզմանէն կը ծնի նոր մարդը, քանզի այն կը բացատրէ պարտութիւնը մեղաւոր մարդկութեան: Քրիստոսի սուրբ գերեզմանին առջև երկրպագութեան բարեպաշտական արարքով մեր մէջ կը խեղդուի մեղքը և նոյն գերեզմանին մէջ կը տեսնենք նոր արշալոյսը մեր կեանքին»:
Աւագ Շաբաթ՝ երեկոյեան Ճրագալոյցի Ս. Պատարագը Ս. Ղեւոնդեանց Մայր տաճարում մատուցեց Հոգեւոր հովիւ՝ Տ. Խաժակ Քհնյ. Շահբազեանը։ Յաւարտ Ս. Պատարագի, երբ տրւում է Յիսուսի Յարութեան աւետիսը, եւ երբ վերջանում է նաև Մեծ Պահքը, հաւատացեալ հայորդիները խորհրդանշական լոյսը տարան իրենց տները։
Աւագ Շաբաթուայ բոլոր արարողութիւնները ուղեկցւում էին Առաջնորդ Սրբազանի՝ Յովնան Արք. Տէրտէրեանի ուղերձներով, ի մասնաւորի տեսաուղերձներով, որոնք հաւատացեալները հնարաւորութիւն ունեցան ունկնդրելու ամէնօրեայ դրոյթով։ Այդ պատգամների մէջ որպէս հիմնական միտք շեշտւում էր Քրիստոսի սիրոյ կտակը՝ «Սիրեցէք միմեանց» ու նաեւ ներողամտութեան ոգին, որի մասին Առաջնորդ Սրբազանը յատուկ շեշտեց քանցիս անգամ, որ նաեւ ամենից արդիական խնդիրներից է հայութեան կեանքում այսօր. «Աղօթքով բանանք մեր սիրտն ու հոգին, որպէսզի թօթափենք մեր ողջ էութիւնը մեր ներաշխարհը տառապեցնող մտածումներէն, պայծառակերպ ու լուսադրոշ ճանապարհը հաստատենք մեր հոգևոր կեանքին, որուն արմատը Ներողամտութիւնն է: Ով ներել չգիտէ իր կեանքին մէջ, այդպիսին անհաշտ է Աստուծոյ հետ»:
Առաջնորդանիստ Ս. Ղեւոնդեանց Մայր տաճարը առաւել մարդաշատ էր Կիրակի՝ Մարտի 31-ի Ս. Զատկի արարողութեան ժամանակ։ Զատկական ս. Պատարագը մատուցեց Առաջնորդ Յովնան Արք. Տէրտէրեանը։
«Քրիստոսի հրաշալի Յարութիւնը՝ դէպի առաւել կեանքի հրաւէրն է», Զատկական իր պատգամը այս խօսքով սկսեց Սրբազան հայրը. «Քրիստոսի յարութեան խորհուրդը տօնախմբել կը նշանակէ իջնել հոգիներուն խորքը, որպէսզի յարութեան շունչով նոր իմաստ ներշնչենք մեր անհատական կեանքին, մեր ընտանեկան կեանքին եւ մեր համայնքային-ընկերային կեանքին: Մեր անհատական կեանքը պիտի դարձնենք Յարութեան խորհրդով ներշնչուած կեանք։ Մեր ընտանեկան կեանքը գերագոյն յաղթանակն է մեր կեանքին»։
Իր խօսքում Պատարագիչ Առաջնորդ Սրբազանը յատուկ աղօթք բարձրացրեց առ Աստուած Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի եւ գահակալի՝ յանձին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի անսասանութեան համար, հայոց պետականութեան անխախտ մնալու եւ մեր հայրենական ժողովուրդի անվրդով կեանքի համար։ Սրբազան հայրը յանուն թեմի հոգեւոր դասի եւ թեմական խորհրդի եւ Ատենապետ Վարդան Նազիրեանի, ողջունեց Գլխաւոր հիւպատոս Տիար Կարէն Իսրայէլեանին, ազգային բարերարներ Տէր եւ Տիկին Վաչէ եւ Թամար Մանուկեաններին, Տէր եւ Տիկին Էրիկ Իսրայէլեանին, Մայր Տաճարի բարերարներին, որոնք աղօթակից էին Ս. Զատկի տօնին։ Մասնաւոր գնահատանք ուղղուեց թեմի հոգեւոր դասին, Մայր Տաճարի հոգեւոր սպասաւորներին՝ գլխաւորութեամբ հոգեւոր հովիւ Արժ. Տ. Խաժակ Քհնյ. Շահբազեանի, ներկայութեամբ Տ. Արշակ, Տ. Մանուկ, Տ. Մամբրէ, Տ. Միքայէլ քահանաների, սարկաւագաց եւ դպրոց դասերին։
Սրբազան Հայրը իր խօսքում նաեւ նշեց. «Զատիկը հայելին է մեր նոր կեանքին։ Եւ այսօր, ս. պատարագով ներշնչուած, մեր ընտանիքներով հաւաքուած կը տօնենք նոր կեանքը՝ Քրիստոսի Յարութեան լոյսով։ Սուրբ Յարութիւնը մեր ազգի ծնունդ տուող արմատն է, որուն մայրն է եղած երէկ, այսօր եւ յաւիտեան՝ Հայց. Առաքելական մեր Մայր Եկեղեցին, որուն խորանէն կը քարոզենք հրաշալի Յարութիւնը Քրիստոսի»։
Ս. Պատարագից յետոյ Առաջնորդ Սրբազանը մասնակցեց նաեւ եկեղեցու յարակից հրապարակում ծաւալուած ժողովրդական տօնահանդէսին, միմեանց շնորհաւորելու եւ փոխանցելու համար Ս. Զատկի խորհուրդը՝
Քրիստոս Յարեաւ ի Մեռելոց.
Օրհնեալ է Յարութիւնն Քրիստոսի։
Դիւան Առաջնորդարանի
Ապրիլ 1, 2024