Վահէ Հովհաննիսեան
Այլընտրանքային նախագծեր խումբ
Կայ ինքն իր համար Նիկոլ, ինքն իր համար իշխանութիւն, ինքն իր համար՝ Աժ, ինքն իր համար՝ ընդդիմութիւն, ինքն իր համար՝ սուր հարց, իրենք իրենց համար նախկին նախագահներ, ինքն իր համար՝ հասարակութիւն, նոյնիսկ ինքն իր համար՝ քաղբանտարկեալներ։ Ինքն իր համար՝ սահմանին զոհ, ինքն իր համար՝ կորսուած Արցախ, ինքն իր համար ապօրինի գոյք, ինքն իր համար՝ Բաքուի բանտերում հայեր եւ լիքը այլ ինքն իր համար իրողութիւններ։
Այս բոլորի խզուածութիւնն այնքան մեծ է, որ միասնական պետութեան մասին այլեւս խօսք չկայ։ Մեր պետութիւնը կորցրել է իմաստային եւ ֆունկցիոնալ միասնականութիւնը
Պետութիւն փրկելը նշանակում է հէնց սա՝ վերականգնել միասնական պետութեան գաղափարը։
Ո՞նց ենք առաջ շարժուելու, ի՞նչ ենք ուզում կառուցել, եւ ինչպե՞ս. սա է ճիշտ պոզիտիւ բովանդակութիւնը (սրա համար գոռալ, հայհոյել, «լիդերացաւ» կպնել ու իրար խանդել չէ պէտք, կամ՝ Նիկոլին աւելի հնչեղ անուն կպցնել, այլ՝ լուրջ մտաւոր ունակութիւններով թիմ)։ Այս ամէնը հանրութեանը ներկայացնելու պրոցեսը, բացատրելը, երկխօսութեան մէջ մտնելը, շահագրգռելը, նոյնիսկ գոռալը, արդէն տեխնոլոգիայ է, որի համար պէտք է կազմակերպչական եւ նիւթական ռեսուրս։
Այսօրուայ «ինքն իր համար Հայաստանը» անհեռանկար, փլուզուող Հայաստանն է, այս իշխանութեան համար պարարտ միջավայրը։
Սրա հակաթոյնը միասնական պետութեան գաղափարն է՝ ներքին հաշտութեամբ ու ստրատէգիական տեսլականով։
Սրա համար միանշանակ պէտք են նոր ձեւաչափեր, նոր լիդերութիւն, նոր գաղափարներ։ Բայց ցանկացած առողջ միաւորման համար նախ տարանջատում է պէտք։ Անառողջ սիմբիոզները պէտք է դադարեցուէն։
Այսօրուայ Նիկոլի իշխանութեան եւ տիտղոսային ընդդիմութեան յարաբերութիւններն անառողջ համակեցութեան մի ձեւ են։ Պայմանական ասած՝ սերժանտից մինչեւ գեներալ, երբ Նիկոլին հարցեր են տալիս եւ կոնստրուկտիւ աշխատանքով համատեղ ընտրում ինչ-որ յանձնաժողովի անդամ, դա լայն հանրութեան մօտ ստեղծում է նորմալութեան իլիւզիայ։ Իսկ մէզ մօտ ոչ մի նորմալ բան չկայ։ Մեր կեանքը հիմա մի մեծ ԱՆՆՈՐՄԱԼՈՒԹՅՈՒՆ Է։
Անազնիւ է, եւ պետութեան համար վտանգաւոր՝ խաբել ինքներս մէզ եւ հասարակութիւնը, թէ այսօրուայ իրականութիւնը նորմալ է, ու փորձել ուղղակի ապրել։ Հանրային գործչի կշիռը, պետական մտածողութիւնը հակառակի մէջ է. չուախենալ ֆիքսել ԱՆՆՈՐՄԱԼՈՒԹՅՈՒՆԸ եւ լուծումներ առաջարկել։
Այս պրոցեսը միեւնոյն է գնալու է, սա էւոլիւցիայ է, անկասելի ընթացք։ Այլ հարց է, որ պրոցեսը կարելի է արագացնել, բայց հնարաւոր է նաեւ ցաւալիօրէն դանդաղեցնել եւ՝ յատկապէս անառողջ սիմբիոզների միջոցով։
Առողջ ձեւաչափեր եւ առողջ պրոցեսներ սկսելու համար նախ պէտք է տարանջատուել։ Չպէտք է վախենալ արտաքին եւ ներքին տարանջատումներից՝ գաղափարական, սկզբունքային, արժեհամակարգային տարանջատումները միայն առողջացնելու են միջավայրը։
Պետք է լինել ազնիւ՝ վերջացնելու համար այս մղձաւանջը ու սկսել կայուն, ժամանակակից պետութիւն կառուցել։