Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսի տնօրինութեամբ հոկտեմբերի 1-ը, Արցախի համար համազգային աղօթքի օր էր: Դուրս են բերւել տարբեր սրբութիւններ եւ սրբազան մասունքներ, այդ թւում՝ Աստւածամուխ Սուրբ Գեղարդը, որը հաւատացեալների երկրպագութեան համար բաց խորանում մնաց մինչեւ երեկոյեան ժամերգութիւնը։
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում, Ամենայն Հայոց Հայրապետի հանդիսապետութեամբ, սրբազան պատարագ է մատուցւել «Սուրբ Տրդատ» բաց խորանում։
Ստորեւ ներկայացնում ենք Գարեգին Բ-ի ուղերձը.
«Սիրելի բարեպաշտ ժողովուրդ,
Անսահման ցաւով եւ խոր մտահոգութեամբ են համակւած բոլորիս հոգիները։ Ծանր ու տագնապալի օրեր է ապրում ազգս հայոց։ Այսօր, համախմբւած Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում եւ հայոց եկեղեցիներում ի Սփիւռս աշխարհի, աղօթք ենք բարձրացնում ի զօրակցութիւն Արցախի մեր քոյրերի ու եղբայրների, ովքեր, ենթարկւելով սոսկալի տառապանքների ու անմարդկային զրկանքների, բռնել են գաղթի ճանապարհը։ Հայաթափւում է Արցախ աշխարհը, վերստին որբանում սրբազան հողը հայոց։
Ազգային այս ողբերգութեան հանդիման ցաւով ենք անդրադառնում, որ Ադրբեջանի զաւթողական, ցեղասպանական գործողութիւններին աշխարհի անհամարժէք արձագանգը, Արցախի նկատմամբ Հայաստանի Հանրապետութեան իշխանութիւնների որդեգրած քաղաքականութիւնը եւ մեր ժողովրդի երկպառակտութիւնը յանգեցրեցին Արցախի կորստեանը։
Այսօր Հայաստանի Հանրապետութիւնն է նոյն սպառնալիքի առջեւ. անթաքոյց խօսւում է ինքնիշխանութեան եւ պետականութեան կորստի վտանգների մասին։ Անվտանգային մարտահրաւէրները, տարածքային կորուստները, ակնյայտ հարկադրանքի ներքոյ խաղաղութեան հաստատման գործընթացում դրսեւորւող շտապողականութիւնը, ինչպէս եւ՝ հասարակութեան հետ իշխանութեան շփման կերպերը անվստահութեան մթնոլորտ են ձեւաւորել եւ արդար ընդվզում առաջ բերել, ինչը ստեղծւած բարդ կացութեան մէջ կարող է ցաւալի զարգացումների առաջնորդել։
Մեր յորդորն է պետական այրերին՝ նոր բաժանարար գծերով, անկշռադատ խօսքերով ու արտայայտութիւններով ատելութիւն չսերմանել, չմասնատել եւ չտկարացնել ժողովրդին։ Առկայ հիմնախնդիրներին արժանապատիւ հանգուցալուծում ապահովելու, հայրենիքը վտանգաշատ այս կացութիւնից դուրս բերելու համար հարկ է գործել սթափ, ճիշտ գնահատել աշխարհաքաղաքական իրողութիւնները եւ օրէցօր խորացող ճգնաժամի մէջ ի գործ դնել մեր ազգի փորձագիտական ողջ ներուժն ու փորձառութիւնը՝ չառաջնորդելու համար մեր երկիրը նոր կորուստների, յատկապէս նկատի առնելով թշնամու յաւակնութիւններն ու ռազմատենչ հռետորաբանութիւնը։ Արցախեան արիւնալի պատկերը վկայութիւնն է այն իրողութեան, որ անզուսպ են թշնամու զաւթողական ձգտումները, եւ խտրութիւն չի դրւում միջոցների ընտրութեան հարցում։
Մեր յորդորն ենք ուղղում նաեւ ազգային, կրօնական, հասարակական, քաղաքական կառոյցներին միաւորելու մեր ժողովրդին ներկայ ծանր մարտահրաւէրների հանդիման եւ համախմբւած գործելու՝ յանուն մեր երկրի ապագայի երաշխաւորման։
Սիրելի ժողովուրդ, գոյաբանական սպառնալիքների առջեւ հրամայական է մեր համազգային միաբանութիւնն ու համախմբւածութիւնը, քանզի միասնականութեան մէջ է մեր զօրութիւնը, միասնականութեան մէջ է գալիք աղէտը կանխելու ուղին։ Արդ, ապրենք ու գործենք սիրով, մեր կորուստների ցաւը ձեռքբերումներ դարձնելու բարձր գիտակցութեամբ, մեր կամքն ու ոգին վերածենք ազգային կեանքի իրական արթնութեան եւ հայրենիքի ու ժողովրդի իրաւունքների պաշտպանութեան միաբան ուժի, մեր կեանքով վկայենք ճշմարիտ նւիրումը հայրենիքին, ազգին եւ դարերով փայփայւած մեր անկախ պետականութեանը։
Սիրելիներ, առկայ դժւարին պայմաններում մենք՝ որպէս ժողովուրդ, դարձել ենք, առաքեալի խօսքի համաձայն, «ամէն կողմից ճնշւած, բայց ոչ ընկճւած, կարօտեալ, բայց ոչ յուսահատ, հալածւած, բայց ոչ լքւած, չարչարւած, բայց ոչ մեռած» (Բ Կորնթ. 4.8): Արդարեւ, մեր հաւատը, յոյսը, հայրենասիրութիւնն ու ազգանւիրումը երբեք հնարաւոր չէ սպանել։ Այդ իսկ պատճառով յանուն Արցախի համազգային աղօթքը մեզ համար անյուսութեան աղօթք չէ, վշտի աղօթք չէ, տրտմութեան աղօթք չէ, այլ յոյսի ու մխիթարութեան, վերյառնումի ու յարութեան աղօթք է։ Համազգային այս աղօթքը թող գօտեպնդի մեզ, համախմբի մեզ որպէս Աստծոյ սեփական ժողովուրդ, ազգի ու հայրենեաց հզօրացման մէկ եւ նոյն տեսիլքով։ Այս պահը մեզ համար նաեւ առիթ է անդրադարձ կատարելու մեր կեանքի ընթացքին՝ հեռացնելու համար մեզանից հայրենադաւ երեւոյթները, սրբագրելու սխալներն ու թերացումները, որպէսզի զօրանանք որպէս ազգ, պետութիւն ու Եկեղեցի։ Մեր հայրենեաց անգին նշխարը՝ Արցախ աշխարհը, մերն է ու մեր սրտում է, եւ Արցախի հայապատկան լինելու գիտակցութիւնը երբեք չի տկարանայ սերունդների մէջ։
Սիրելի բարեպաշտ զաւակներ Մեր, միասնաբար աղօթենք Արցախի մեր ժողովրդի համար եւ ամէն կարելիութեամբ նեցուկ եւ սատար լինենք տարագիր մեր քոյրերին ու եղբայրներին՝ մխիթարելով իրենց ցաւի ու նեղութիւնների մէջ եւ իրենց կեցութեան ու կարիքների համար անհրաժեշտ հոգածութիւն ցուցաբերենք։
Արցախցի սիրելի զաւակներ, ձեզ յատուկ քաջարի ոգով ամուր ու տոկուն եղէք, հաստատուն մնացէք ձեր հաւատի ու յոյսի մէջ, շարունակէք ապրել ու արարել՝ չընկրկելով դժւարութիւնների առջեւ, եւ մշտարթուն պահէք ձեր սէրը Արցախի եւ հայրենական աւանդների նկատմամբ։ Համայն մեր ժողովուրդը եւ Եկեղեցին ձեզ հետ են եւ այս տառապալի օրերին պատրաստակամ յանձնառութիւններով զօրակից ձեզ։
Համազգային աղօթքի այս օրը, ի զօրակցութիւն Արցախի մեր զաւակների, Հայաստանի մի շարք եկեղեցիներում զետեղւած են սրբազան մասունքներ հաւատացեալների երկրպագութեան եւ ջերմեռանդ աղօթքի համար։ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին եկող ուխտաւորներիդ համար դուրս է բերւել Քրիստոսամուխ Սուրբ Գեղարդը՝ որպէս նշան մեր Տէր եւ Փրկիչ Յիսուս Քրիստոսի սոսկալի չարչարանքների եւ յաղթական Յարութեան։ Սուրբ Գեղարդի զօրութեամբ մեր ժողովուրդը վերապրել է արհաւիրքներ, կոտորածներ ու ցեղասպանութիւն, ամուր պահել հաւատքը անյուսութեան մէջ, անհաւատութեան մէջ վերածնել յոյսը եւ բարու հանդէպ սէրը դարձրել չարի դէմ պայքար։
Այս վստահութեամբ մեր աղօթքը վերառաքենք առ Աստւած՝ ասելով. «Տէր Աստւած, պարգեւիր մեզ Քո օրհնութիւնը եւ փրկիր վտանգներից ու փորձութիւններից։ Տուր զօրութիւնը չարի յարձակումներին դիմակայելու, հարւածներից վեր յառնելու։ Մշտավառ պահիր մեր կեանքում յարութեան երկնահեղ լոյսը եւ պահպանիր մեզ Քո Սուրբ Աջի հովանու ներքոյ։ Քո խնամքի եւ օրհնութեան մէջ պահիր Քեզ միշտ հաւատարիմ, բռնագաղթի տառապանաց եւ նեղութիւնների ճանապարհով անցնող արցախցի մեր քոյրերին ու եղբայրներին։ Հանգստութիւն շնորհիր հայրենեաց պաշտպանութեան համար զոհւածների հոգիներին, ապաքինում՝ վիրաւորներին ու նեղեալներին եւ ազատութիւն՝ գերեվարւած մեր զաւակներին։ Բարերար եւ Ամենազօր Աստւած, աւելացրու մեզանում հաւատքը, յոյսն ու սէրը, որպէսզի ապրենք Քո կամքի համաձայն եւ մշտահունչ աղօթքով հայցենք խաղաղութիւն համայն աշխարհին ու մեր հայրենիքին, բարօրութիւն ու ապահովութիւն աշխարհասփիւռ մեր ժողովրդին՝ անդադար փառաբանելով Ամենասուրբ Երրորդութեանդ»։
Թող Փրկիչ մեր Տիրոջ շնորհը, սէրն ու խաղաղութիւնը լինեն մեզ հետ եւ ամենքի այսօր եւ միշտ եւ յաւիտեանս. ամէն»։
